Συγκλήθηκε σήμερα το ετήσιο τακτικό συνέδριο των εκπροσώπων των Δήμων της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής (Π.Ε.Δ.Α.), στην Τεχνόπολις- Γκάζι, με αντικείμενο τα μείζονα θέματα που απασχολούν την Τοπική Αυτοδιοίκηση, οικονομικά, θεσμικά, κοινωνικά.
Το συνέδριο συγκλήθηκε προκειμένου να λάβει αποφάσεις για τα θέματα που απασχολούν την Αυτοδιοίκηση ενόψει και του τακτικού συνεδρίου της Κ.Ε.Δ.Ε. που θα συγκληθεί στις 30 και 31 Μαίου στα Ιωάννινα.
Κατά την διάρκεια του συνεδρίου εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία η εισήγηση του Προέδρου της ΠΕΔΑ και Δημάρχου Αγίων Αναργύρων- Καματερού Νίκου Σαράντη. Καταψήφισε η ΛΑΙΚΗ ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗ.
Ακολουθεί η εισήγηση του Προέδρου της Π.Ε.Δ.Α.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Δεν αποτελεί πρωτοτυπία να πούμε ότι οι εργασίες του σημερινού μας Συνεδρίου διεξάγονται σε μια περίοδο που η Τοπική Αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζει μεγάλες προκλήσεις. Εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο βρισκόμαστε διαρκώς σε μια κατάσταση «διαχείρισης κρίσης».
Θα υπενθυμίσω εν συντομία την ταραγμένη περίοδο του δεύτερου εξαμήνου της περσινής χρονιάς, όταν έχοντας ήδη υποστεί μειώσεις στην κρατική χρηματοδότηση μεγαλύτερες του 55%, απειληθήκαμε με πρόσθετες περικοπές που καθιστούσαν πλέον αδύνατη ακόμη και την καταβολή της μισθοδοσίας.
Αμέσως μετά, προέκυψε το θέμα της διαθεσιμότητας των εργαζομένων, που με τον βιαστικό ή και εκβιαστικό τρόπο που επιχειρήθηκε να υλοποιηθεί, παρά τις προτάσεις της Αυτοδιοίκησης για μια πιο συνετή διαχείρισή του, προκάλεσε αναστάτωση σε όλους τους Δήμους.
Στο ενδιάμεσο ζούσαμε όλοι με την αγωνία να εξασφαλίσουμε τη συνέχιση λειτουργίας πολύτιμων κοινωνικών δομών και να πετύχουμε τη φιλοξενία όσο περισσότερων παιδιών γίνεται στους Δημοτικούς Παιδικούς Σταθμούς.
Ενώ στο τέλος της χρονιάς υποστήκαμε μια βίαιη επίθεση στην καταστατική θέση των αιρετών και τη δυνατότητά μας να ασκήσουμε αποτελεσματικά διοίκηση, με τις νέες μεγάλες περικοπές στην καθαρή αντιμισθία των αιρετών, την κατάργηση θέσεων Αντιδημάρχων
και συνεργατών μας, κ.λ.π.
Δώσαμε αγώνες όλο εκείνο το διάστημα. Πραγματοποιήσαμε κινητοποιήσεις και συγκεντρώσεις, Συνελεύσεις δικές μας και έκτακτα Συνέδρια της ΚΕΔΕ, συνεχείς παραστάσεις έξω από τα Υπουργεία.
Κατά γενική ομολογία σημειώσαμε κάποιες επιτυχίες, ανασχέσαμε
τις πιο αρνητικές από τις εξελίξεις που δρομολογούνταν.
Η αλήθεια όμως είναι ότι παρ’ όλες τις προσπάθειες μας,
η Αυτοδιοίκηση ξεκίνησε τη φετινή χρονιά αποδυναμωμένη όσο ποτέ τα τελευταία χρόνια. Η κρατική χρηματοδότηση για το 2013 καθορίστηκε σε επίπεδα κατώτερα των προβλέψεων του Νόμου 3852 ενώ ήδη εμφανίζονται και νέες αποκλίσεις προς τα κάτω στα ποσά που εκταμιεύονται κάθε μήνα.
Παρά τις έντονες ενστάσεις των θεσμικών οργάνων της Αυτοδιοίκησης έχει ήδη τεθεί σε λειτουργία το Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας, που μας βάζει σε ένα καθεστώς εποπτείας υποτιμητικής για το θεσμό.
Και όλοι γνωρίζουμε ότι τα δύσκολα για φέτος είναι μπροστά μας, με βάση
τις διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις που ψηφίζονται ή συζητούνται αυτό τον καιρό.
Στο σημερινό μας τακτικό Συνέδριο και το Συνέδριο της ΚΕΔΕ στις 30 και 31 Μαΐου, καλούμαστε λοιπόν να τοποθετηθούμε για όλα τα κρίσιμα ζητήματα που έχουμε μπροστά μας και να καταλήξουμε σε ένα πλαίσιο διεκδικήσεων το οποίο να συζητήσουμε με την κεντρική κυβέρνηση.
Έτσι ώστε να χαράξουμε έγκαιρα τις γραμμές μας, να καταστήσουμε σαφές μέχρι που μπορούμε να αντέξουμε και να αναλάβουν πλέον όλοι τις ευθύνες που τους αναλογούν.
Τα βασικά θέματα που πιστεύω ότι πρέπει να απασχολήσουν τις εργασίες μας είναι:
- Για τα Οικονομικά της Αυτοδιοίκησης:
Διεκδικούμε σταθερά τα νόμιμα από τον Προϋπολογισμό σύμφωνα με τον 3852/2010 και αρνούμαστε την περικοπή των ΚΑΠ που περιλαμβάνει ο Προϋπολογισμός του 2013. Είμαστε απολύτως αντίθετοι σε κάθε σενάριο μονιμοποίησης αυτών των περικοπών.
Οπωσδήποτε, δεν δεχόμαστε να περικοπεί ούτε ένα Ευρώ από αυτά τα ελάχιστα που προβλέπονται στον Προυπολογισμό του 2013 και ζητάμε κάθε μειωμένη καταβολή μέχρι σήμερα να αντισταθμιστεί εντός του έτους.
Διεκδικούμε λύση στο πρόβλημα χρηματοδότησης των κοινωνικών δομών της Αυτοδιοίκησης (Παιδικοί Σταθμοί, Βοήθεια στο Σπίτι κλπ) με αξιοποίηση πόρων από τα λιμνάζοντα του ΕΣΠΑ.
- Για το Παρατηρητήριο:
Επαναλαμβάνουμε την κάθετη αντίθεση μας στο Παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας και την επιτροπεία στους Δήμους. Τα προβλήματα από το ασφυκτικό αυτό πλαίσιο που δημιουργεί το Παρατηρητήριο δεν θα αργήσουν να φανούν και να οδηγούν έναν – έναν τους Δήμους σε αδιέξοδο.
Ξεκαθαρίζουμε ότι αρμόδιοι για τον καθορισμό των δημοτικών τελών και φόρων είναι μόνον οι αιρετοί εκπρόσωποι των τοπικών κοινωνιών και κάθε απόπειρα να μετατραπούμε σε φοροεισπράκτορες που απλά εκτελούν εντολές θα συναντήσει την πιο αποφασιστική αντίδραση μας.
Χρηματοδότηση του κοινωνικού κράτους:
Μέσα στις συνθήκες της πρωτοφανούς οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, οι Δήμοι σηκώνουν το μεγαλύτερο μέρος του βάρους του κοινωνικού κράτους. Για να είμαστε ειλικρινείς, σηκώνουμε το φορτίο της αποτυχίας
και αναποτελεσματικότητας των δομών της κεντρικής εξουσίας.
Με τις απαιτήσεις και τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών να αυξάνονται διαρκώς και τα οικονομικά μας την ίδια στιγμή να συμπιέζονται, είναι φανερό ότι, με απλά λόγια, δεν πάει άλλο.
Ζητάμε λοιπόν την έκτακτη χρηματοδότηση των Δήμων από πόρους του ΕΣΠΑ για τη δημιουργία ενός Δικτύου Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Συνοχής, για να στηρίξουμε τα Κοινωνικά Παντοπωλεία, τα Κοινωνικά Ιατρεία, τα Κοινωνικά Φαρμακεία, τα Κοινωνικά Φροντιστήρια, όλες τις νέες δομές και θεσμούς που έχουμε δημιουργήσει αυτό τον καιρό.
- Για τα εργασιακά θέματα:
Πληροφορούμαστε πάλι νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης για καταργήσεις και συγχωνεύσεις Νομικών Προσώπων και την απόλυση των Ιδιωτικού Δικαίου Εργαζομένων σ’ αυτές. Παράλληλα διαβάζουμε συνεχώς νέες διαδικασίες που επεξεργάζεται το Υπουργείο για τη διαθεσιμότητα, που θα εφαρμοστεί πλέον σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα και επισήμως ανακοινώνεται ότι πιθανόν να οδηγεί και σε αποχωρήσεις.
Σύμφωνα με τις δημοσιογραφικές πληροφορίες που κυκλοφορούν, τα πρώτα μέτρα αυτά μέχρι το καλοκαίρι, δεν θα αφορούν φορείς και προσωπικό της Αυτοδιοίκησης. Στην επόμενη φάση όμως, από Σεπτέμβρη, θα μας συμπεριλαμβάνουν.
Το θέμα είναι πολύ σοβαρό γιατί και πάλι, όπως και στα οικονομικά, η Αυτοδιοίκηση έχει ήδη προχωρήσει σε μεγάλο συμμάζεμα. Με διάφορες ρυθμίσεις τα προηγούμενα χρόνια και κυρίως βέβαια με τον Ν. 3852/2010 τα Νομικά Πρόσωπα των Δήμων μειώθηκαν από 60 έως και 80%, ανάλογα τη νομική μορφή.
Έχουμε πλέον το πολύ δυο Νομικά Πρόσωπα ανά Δήμο, τα οποία ασκούν μεγάλο μέρος της κοινωνικής πολιτικής μας και συνήθως το σύνολο των δράσεων μας στον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό.
Τι να καταργήσουμε λοιπόν, τους Παιδικούς Σταθμούς και τα Πολιτιστικά Κέντρα; Τότε θα έχουμε τον πλήρη ακρωτηριασμό της Αυτοδιοίκησης, καλύτερα να παραδώσουμε τα κλειδιά.
Για τους εργαζόμενους έχουμε μια ξεκάθαρη και σωστή στάση από την αρχή που μπήκε το ζήτημα. Στην Αυτοδιοίκηση συνολικά δεν πλεονάζουν εργαζόμενοι, αντίθετα έχουμε μεγάλες ελλείψεις λόγω των συνταξιοδοτήσεων και του παγώματος των προσλήψεων.
Έχουμε προτείνει λοιπόν στο αρμόδιο Υπουργείο να γίνει, με ευθύνη των Δήμων και τη συνεργασία των εργαζομένων μέσα από τα συνδικαλιστικά τους όργανα, μια μελετημένη αναδιάταξη προσωπικού από Δήμο σε Δήμο, χωρίς ούτε απολύσεις ούτε διαθεσιμότητα, με μετατάξεις όπως τις προβλέπει ο Νόμος. Δεν κατανοούμε γιατί αυτή η πρόταση μας δεν συζητείται από το Υπουργείο, ενώ θα συντελούσε σημαντικά στην αύξηση της αποδοτικότητας της Αυτοδιοίκησης συνολικά.
- Για τα προγράμματα απασχόλησης στους Δήμους:
Ενώ συζητούνται λοιπόν απολύσεις και διαθεσιμότητα και στην Αυτοδιοίκηση, ταυτόχρονα ψηφίζονται προγράμματα ολιγόμηνης απασχόλησης για ανέργους με πολύ μειωμένο ημερομίσθιο. Λογική πιστεύω είναι η απορία, γιατί να δημιουργήσουμε με τις απολύσεις νέους ανέργους και στη θέση τους να προσλάβουμε ήδη υπάρχοντες; Τι παράλογο ροτέισιον στην απασχόληση είναι αυτό;
Γνωρίζω ότι όλοι οι Δήμοι, όταν φτάσει η στιγμή υλοποίησης ενός τέτοιου προγράμματος δεν μπορούμε να αρνηθούμε τη συμμετοχή μας, δεν μπορούμε να στερήσουμε τους συμπολίτες μας έστω και από αυτή την ελάχιστη ανακούφιση. Άλλο όμως αυτό και άλλο η από θέση αρχής στάση μας, που πρέπει να είναι υπέρ των σταθερών εργασιακών σχέσεων και μορφών απασχόλησης στην Αυτοδιοίκηση, υπέρ του δικαιώματος κάθε εργαζόμενου σε έναν στοιχειωδώς επαρκή για τη διαβίωση του μισθό.
- Για την κατανομή των ΚΑΠ:
Το θέμα των κριτηρίων κατανομής των ΚΑΠ μας απασχολεί όλους. Με μεγάλη καθυστέρηση έχουμε τα δεδομένα της απογραφής του 2011 και η ΚΕΔΕ αναμένει και τις δικές μας προτάσεις, μαζί με τις προτάσεις θεσμικών φορέων όπως η ΕΕΤΑΑ, για να υποβάλλει τις θέσεις της Αυτοδιοίκησης στο Υπουργείο.
Υπάρχουν δυστυχώς πολλά αδιευκρίνιστα ακόμη σημεία. Ένα από αυτά αφορά την έννοια του πληθυσμού, καθώς η Στατιστική Υπηρεσία αυτή τη φορά χρησιμοποίησε την έννοια του Μόνιμου Πληθυσμού, που δίνει διαφορετική εικόνα από αυτήν του Πραγματικού. Κατά κάποιο περίεργο τρόπο, αυτή η διαφορά μεθοδολογίας φαίνεται να οδηγεί στην υποτίμηση του πραγματικού μεγέθους των αστικών Δήμων, ενώ θα περίμενε κανείς το αντίστροφο. Φοβόμαστε ότι έχουν γίνει σφάλματα και προχειρότητες κατά τη διενέργεια της δειγματοληψίας, ενώ γνωρίζουμε ότι για γενικότερους λόγους υπήρξαν αυτή τη φορά κάτοικοι που απέφευγαν ακόμη και την καταγραφή, μετανάστες κυρίως.
Δεν μπορούμε όμως να δεχθούμε τέτοια αλλότρια προς εμάς προβλήματα να καταλήξουν σε αδικία προς τους Δήμους της Αττικής.
Επίσης, σοβαρό θέμα αποτελούν τα κριτήρια με τα οποία θα γίνει η τελική κατανομή των ΚΑΠ και ο βαρύτητα κάθε κριτηρίου. Παραδοσιακά το σημαντικότερο κριτήριο αποτελεί ο πληθυσμός και αυτό είναι λογικό και νομίζω το κατανοούμε όλοι, γιατί ο πληθυσμός δείχνει τους πολίτες που έχουμε να εξυπηρετήσουμε με το σύνολο των υπηρεσιών μας.
Άσχετα από το αν κάθε Δήμος της Αττικής εμφανίζει αύξηση ή μείωση πληθυσμού συγκριτικά με το 2001, το κριτήριο του πληθυσμού εξακολουθεί να μας εκφράζει όλους.
Γίνεται μια προσπάθεια να υπερτονιστούν άλλα κριτήρια, όπως η υποχρέωση κάποιων Δήμων να διατηρούν Ληξιαρχεία και Δημοτολόγια σε απομακρυσμένους οικισμούς, σε μια προσέγγιση που έχει γίνει για το λεγόμενο «ελάχιστο κόστος λειτουργίας των Δήμων».
Είναι πραγματικά ζητήματα αυτά αλλά, χωρίς καμιά διάθεση αντιπαράθεσης με τους συναδέλφους της επαρχίας, άλλο τόσο πραγματικά είναι τα ειδικά προβλήματα των Μητροπολιτικών Δήμων, που δεν έχουν ληφθεί υπόψη σ’ αυτό το ελάχιστο κόστος λειτουργίας.
Αναφέρομαι σε ζητήματα όπως:
Η συσσώρευση φτωχών πληθυσμών σε υποβαθμισμένες περιοχές, η λεγόμενη γκετοποίηση, που απαιτεί συνεχείς παρεμβάσεις
και πολεοδομικές – χωροταξικές και κοινωνικές για την αντιμετώπιση της.
Το πολύ αυξημένο κόστος που αντιμετωπίζουμε στα μεγάλα αστικά κέντρα ακόμη και για την πιο μικρή περιβαλλοντική παρέμβαση, καθώς αυτή συχνά απαιτεί τον λεγόμενο «αναδρομικό πολεοδομικό σχεδιασμό».
Τις δυσανάλογα μεγάλες υποχρεώσεις των Κοινωνικών Υπηρεσιών των αστικών Δήμων, γιατί στα μεγάλα αστικά κέντρα συσσωρεύονται οι απόκληροι, οι άνθρωποι που ψάχνουν απελπισμένα για ένα στήριγμα.
Στην επαρχία εξακολουθεί ευτυχώς να λειτουργεί η άμεση αλληλεγγύη στη γειτονιά, η σχέση με την φυσική παραγωγή που διασφαλίζει τα προς το ζην. Στις μεγάλες πόλεις ακόμη και αυτά καλούμαστε να τα υποκαταστήσουμε εμείς.
Ζητάμε λοιπόν μια κατανομή των ΚΑΠ που να μην μας αδικεί, σαν ΠΕΔ Αττικής και αναμένουμε την θετική στάση και του Συνεδρίου της ΚΕΔΕ
σ’ αυτό το φλέγον για όλους μας ζήτημα.
Τονίζουμε ότι το ΔΣ της ΚΕΔΕ πρέπει να καταθέσει στο Συνέδριο μια συγκεκριμένη πρόταση για το ζήτημα και οπωσδήποτε να αποφύγουμε το άνοιγμα συζήτησης πάνω σε σενάρια, που θα ακυρώσει κάθε πολιτική στάση και συνολική αντιμετώπιση του ζητήματος.
- Αποκατάσταση του καταστατικού ρόλου των αιρετών:
Αγαπητοί συνάδελφοι, για χρόνια έχουμε παρακολουθήσει παθητικά τις αποδοχές μας να συρρικνώνονται, τις θέσεις Αντιδημάρχων και συνεργατών μας να περικόπτονται. Νομίζω ότι μας κατέτρεχε όλους μια υπερβολική σεμνότητα, μια επιθυμία να μην προκαλέσουμε σε καιρούς που η μεγάλη πλειονότητα των συμπατριωτών μας πράγματι δοκιμάζεται.
Αλλά η κατάσταση έχει φράσει στο απροχώρητο. Με έναν συνδυασμό μειώσεων στην ονομαστική αντιμισθία, φορολογικών ρυθμίσεων που δεν αντιστοιχούν στην πραγματικότητα και συνεχώς νέων ασφαλιστικών επιβαρύνσεων, πολλοί από εμάς καλούμαστε να ζήσουμε με λιγότερα χρήματα από αυτά που λαμβάνουν οι Διευθυντές των υπηρεσιών μας.
Ενώ όλοι γνωρίζουν ότι στην καθημερινότητα του ένας Δήμαρχος έχει συνεχώς απρόβλεπτα έξοδα, τα οποία δεν μπορεί να αποφύγει.
Όπως έχει σήμερα η κατάσταση, υποψηφιότητα για Δήμαρχοι μπορούν να θέσουν μόνον οι οικονομικά ισχυροί κάθε πόλης, αυτοί που δεν χρειάζονται να ζήσουν από την αντιμισθία τους. Ή βέβαια αυτοί οι λίγοι που φιλοδοξούν σε άνομο πλουτισμό και κακή διαχείριση του δημόσιου χρήματος.
Πρόκειται για έναν ευτελισμό της δημοκρατικής λειτουργίας και των Αυτοδιοικητικών θεσμών και καλούμε την κυβέρνηση να προβεί σε άμεσες διορθωτικές κινήσεις, τις οποίες μάλιστα έχουμε σε τεχνοκρατικό επίπεδο ήδη καταγράψει και υποβάλλει προς το Υπουργείο.
Επίσης αρνούμαστε κάθε νέα περικοπή του αριθμού των Αντιδημάρχων και των συνεργατών μας, τη στιγμή μάλιστα που οι αποδοχές και των δυο αυτών κατηγοριών στελεχών της διοίκησης έχουν μειωθεί ακόμη περισσότερο.
Νομοθετικές πρωτοβουλίες για την ελάφρυνση των κατοίκων:
Μέσα στο περιβάλλον της οικονομικής κρίσης, κάποιες προβλεπόμενες από τη νομοθεσία επιβαρύνσεις των κατοίκων σε μια σειρά ζητημάτων αρμοδιότητας της Αυτοδιοίκησης, έχουν καταστεί δυσβάστακτες.
Ζητάμε από το Συνέδριο της ΚΕΔΕ να προτείνει στην κυβέρνηση και τα κόμματα την ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας για ελάφρυνση των πολιτών σε θέματα όπως:
Στον προσδιορισμό τιμής μονάδας κατά τον πληρωμή της εισφοράς γης σε χρήμα, να προβλεφθεί ο προσδιορισμός σε τιμή μικρότερη της αντικειμενικής αξίας. Στο ίδιο θέμα, να αυξηθεί η μέγιστη διάρκεια των επιτρεπόμενων από τη νομοθεσία δόσεων για την εξόφληση της υποχρέωσης.
Στα πρόστιμα που επιβάλλονται για παραβάσεις όπως τοποθέτηση πινακίδων κλπ., να μειωθεί το ποσοστό της προσαύξησης – προστίμου λόγω καθυστέρησης πληρωμής.
- Θέματα λειτουργίας των ΠΕΔ, Συνδέσμων, κ.λ.π.:
Οι συλλογικοί φορείς μας, οι ΠΕΔ και οι Σύνδεσμοι Δήμων, ασφυκτιούν λόγω καθυστερήσεων και μεγάλων περικοπών στη χρηματοδότηση τους, παρά το ότι σε κάποιες περιπτώσεις μιλάμε για πόρους που έχουν ήδη παρακρατηθεί από τους ΚΑΠ αλλά δεν αποδίδονται έγκαιρα.
Σε κάθε περίπτωση, οι συλλογικοί φορείς της Αυτοδιοίκησης υλοποιούν ένα σημαντικό έργο για το σύνολο των Δήμων, με συγκριτικά μικρό κόστος λειτουργίας, και δεν δεχόμαστε την απαξίωση τους.
Αγαπητοί συνάδελφοι,
Στην εισήγηση μου απέφυγα να χρησιμοποιήσω δραματικούς τόνους και μεγάλα λόγια, έδωσα βάρος στην περιγραφή των αντικειμενικών προβλημάτων και στην αναζήτηση λύσεων.
Από τα ίδια τα γεγονότα αντιλαμβάνεστε νομίζω ότι η κατάσταση έχει φτάσει στο «μη περαιτέρω». Η Αυτοδιοίκηση δεν μπορεί να κάνει ούτε βήμα πιο πίσω, έχουμε συνεισφέρει περισσότερο από όσο μας αναλογεί στις θυσίες του λαού μας και στις περικοπές του δημόσιου τομέα.
Προχωράμε με σύνεση και με ειλικρινή επιθυμία διαλόγου. Αλλά αυτό ας μην εκληφθεί από κανέναν αρμόδιο ως αδυναμία. Είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε την εντολή που έχουμε λάβει από τους δημότες και την υπόσταση των Αυτοδιοικητικών θεσμών με κάθε μέσο.
Αυτό το μήνυμα, με ακόμη πιο ξεκάθαρο και πολιτικό τρόπο, πρέπει να σταλεί και από το Συνέδριο της ΚΕΔΕ την προσεχή εβδομάδα.