Με τη συμμετοχή Δημάρχων, αιρετών, τεχνικών στελεχών και επιστημονικών φορέων πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 3 Ιουλίου 2025 η συνάντηση εργασίας της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής (Π.Ε.Δ.Α.) σε συνεργασία με την ΕΥΔΑΠ στο πλαίσιο του Attica Water Lab, με αντικείμενο τον σχεδιασμό πρακτικών επαναχρησιμοποίησης και εξοικονόμησης νερού στους ΟΤΑ της Αττικής.
Ο Πρόεδρος της ΠΕΔΑ και Δήμαρχος Γαλατσίου, κ. Μαρκόπουλος, άνοιξε τις εργασίες υπογραμμίζοντας τη σημασία της συνεργασίας: «Η σημερινή πρωτοβουλία δεν είναι άλλη μία ημερίδα ούτε μια ακόμα καταγραφή καλών πρακτικών. Είναι μια συνάντηση εργασίας, προσανατολισμένη στην ουσία. Γιατί σήμερα δεν έχουμε την πολυτέλεια της σπατάλης. Κάθε κυβικό μέτρο που εξοικονομείται είναι κερδισμένο έδαφος για τον Δήμο, για τους πολίτες, για το περιβάλλον. Και είναι ταυτόχρονα και οικονομία και πρόληψη», σημείωσε χαρακτηριστικά, ενώ ευχαρίστησε την ΕΥΔΑΠ και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς για τη συμβολή τους.
Από πλευράς Περιφέρειας Αττικής, ο Αντιπεριφερειάρχης Κεντρικού Τομέα Αθηνών, κ. Ζώμπος, σημείωσε: «Είπε πολύ σωστά ο Πρόεδρος της Π.Ε.Δ.Α. κος Μαρκόπουλος, ότι η σημερινή ημερίδα περνάει από τη θεωρία στην πράξη. Όμως για να υλοποιηθούν νέες τεχνολογικές παρεμβάσεις, απαιτούνται θεσμικές αλλαγές. Έχω ήδη καταθέσει σχετική πρόταση και είναι κρίσιμο να έχουμε την ΕΥΔΑΠ μαζί μας σ’ αυτή τη διεκδίκηση. Ο Περιφερειάρχης Αττικής δίνει απόλυτη προτεραιότητα σε αυτό που κάνουμε εδώ – και αυτός είναι ο λόγος που είμαστε παρόντες.»
Ο κ. Παππάς, Δημοτικός Σύμβουλος Ελευσίνας και μέλος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Διαχείρισης Απορριμμάτων της Π.Ε.Δ.Α., τόνισε: «Οι υδάτινοι πόροι στην Αττική μειώνονται. Η Π.Ε.Δ.Α. ανταποκρίθηκε με αίσθημα ευθύνης, ώστε να δημιουργήσουμε ένα κοινό μέτωπο απέναντι στις προκλήσεις που παρουσιάζει η κλιματική κρίση. Η σημερινή συνάντηση είναι το εναρκτήριο βήμα ενός δρόμου που θα βαδίσουμε μαζί – με συλλογικότητα, διαφάνεια και κοινή στόχευση».
Παρέμβαση έκανε και ο Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης κ. Κωνσταντέλλος: «Σύμφωνα με μελέτες του ΟΗΕ, μέχρι το 2030 θα λείπει το 40% των απαιτούμενων υδάτων για να διατηρηθεί η λειτουργία της κοινωνίας και του πολιτισμού μας. Η κατάσταση είναι κρίσιμη στη χώρα μας – ιδιαίτερα εκτός αστικών κέντρων, όπου οι συνάδελφοι προσπαθούν να σταματήσουν τις διαρροές σε δίκτυα χωρίς επαρκή υποστήριξη. Πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία και να εκσυγχρονιστεί η διαχείριση συνολικά. Και αυτό απαιτεί τεχνογνωσία, σχέδιο, αλλά και πολιτικό σθένος: οι τοπικές κοινωνίες συχνά αντιστέκονται σε έργα βιολογικού καθαρισμού. Είναι τεχνοπολιτική πρόκληση να πείσουμε τους πολίτες για το αυτονόητο.»
Από την πλευρά της ΕΥΔΑΠ, ο Διευθυντής Στρατηγικής και Καινοτομίας κ. Σαχίνης παρουσίασε το στρατηγικό πλαίσιο για την επαναχρησιμοποίηση νερού, τις προκλήσεις και τις προτεινόμενες λύσεις, και σημείωσε: «Η Αττική είναι ένα σύνθετο περιβάλλον. Ένα βιώσιμο σχέδιο δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τους τελικούς αποδέκτες, δηλαδή τους Δήμους και γι’ αυτό είμαστε εδώ. Η Ψυττάλεια είναι μόνο ένα νησί στο μηδέν υψόμετρο – δεν μπορεί να είναι η μόνη λύση. Η πραγματική λύση είναι αποκεντρωμένες μονάδες επεξεργασίας εντός των πάρκων σας. Και σας διαβεβαιώνω – ξέρετε τι θα λένε οι δημότες σας; “Τι όμορφο κέντρο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης μας φέρατε!”»
Ο κ. Σαχίνης υπογράμμισε επίσης, μεταξύ άλλων ότι η ΕΥΔΑΠ προωθεί: μελέτες και έργα αύξησης υδατικών αποθεμάτων (υπόγειων και επιφανειακών), μελέτες και έργα εναλλακτικών πηγών υδροληψίας (αφαλάτωση & Αδριάνειο Υδραγωγείο), έργα μείωσης διαρροών στο εσωτερικό ή/και εξωτερικό υδραγωγείο, έργα συντονισμού δικτύου (smart-grid) με σκοπό τη βέλτιστη παρακολούθηση και λειτουργία του, μελέτη κυκλικής διαχείρισης υδάτων, ανταλλαγή/προώθηση πρακτικών μείωσης κατανάλωσης, το προτεινόμενο από πλευράς ΕΥΔΑΠ «Εξοικονομώ» για το νερό – ήδη κατατεθειμένο στο Υπουργείο και τη σημασία κοινών εκστρατειών ευαισθητοποίησης στα σχολεία, «ώστε η επαναχρησιμοποίηση να γίνει κουλτούρα», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια η κα Δημητρού, Προϊσταμένη της Υπηρεσίας Νέων Δραστηριοτήτων της ΕΥΔΑΠ και η κα Στεφανάκου, Γενική Διευθύντρια Μεγάλων Έργων, παρουσίασαν το Master Plan για την επαναχρησιμοποίηση ύδατος και εξήγησαν τη λειτουργία της τεχνολογίας Sewer Mining – που επιτρέπει την επιτόπια επεξεργασία λυμάτων για μη πόσιμες χρήσεις.
Η κα Μονοκρούσου, από το Εργαστήριο Υδρολογίας και Αξιοποίησης Υδατικών Πόρων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, υπογράμμισε την ανάγκη οι τεχνολογίες να σχεδιάζονται με γνώμονα τις τοπικές κοινωνίες: «Οι λύσεις αυτές που παρουσιάζουμε σήμερα δεν εξαρτώνται από τα κεντρικά συστήματα. Είναι αποκεντρωμένες, μετατρέπουν ένα απόβλητο σε χρήσιμο πόρο, μπορούν να τοποθετηθούν σε δημόσιους χώρους για πότισμα, καθαρισμό δρόμων κ.ά. Έχουν ήδη εφαρμοστεί, όπως στο φυτώριο του Δήμου Αθηναίων, με θεαματικά αποτελέσματα τόσο στην ανάπτυξη των φυτών όσο και στην εξοικονόμηση ενέργειας.»
Ιδιαίτερη βαρύτητα είχε και η παρέμβαση του κ. Τζίμα, από την ΕΜΒΗΣ Α.Ε., ο οποίος σημείωσε: «Είμαστε εδώ για να συλλέξουμε βασικά στοιχεία. Και κάποιος μπορεί εύλογα να αναρωτηθεί αν είναι δυνατόν να χαρτογραφήσουμε όλη την Αττική. Και ναι, είναι και γι’ αυτό βρισκόμαστε εδώ σήμερα. Γιατί αυτό μπορεί να γίνει μέσα από τους Δήμους, τις ομάδες τους, τις υπηρεσίες τους που γνωρίζουν καλά την τοπική πραγματικότητα. Αυτή την εικόνα χρειαζόμαστε για να προχωρήσουμε και η Π.Ε.Δ.Α. έχει καθοριστικό ρόλο σε αυτό γιατί έχει και μπορεί να μας δώσει την εικόνα αυτή.»
Η συντονίστρια της συζήτησης κα Μαρία Τσιώτα, Πρόεδρος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Διαχείρισης Απορριμμάτων της Π.Ε.Δ.Α και Αντιδήμαρχος Περιστερίου, ανέφερε: «Έχω την εντολή του Προέδρου της ΠΕΔΑ, κου Μαρκόπουλου να είμαστε ενεργοί σε οτιδήποτε αφορά το μέλλον της Αττικής. Και αυτή η σύμπραξη με την ΕΥΔΑΠ δεν αποτελεί εξαίρεση αλλά προτεραιότητά μας».
Κοινό ζητούμενο όλων των παρεμβάσεων ήταν η ενεργή συμβολή των Δήμων στη διαδικασία, με την καταγραφή αναγκών, την αξιοποίηση διαθέσιμων εργαλείων και την προετοιμασία τοπικών σχεδίων εξοικονόμησης.
Η Π.Ε.Δ.Α. δεσμεύεται να συνεχίσει να στηρίζει τους Δήμους της Αττικής με τεκμηριωμένες παρεμβάσεις, τεχνική υποστήριξη και ουσιαστικές συνεργασίες, ώστε να διασφαλιστεί ένα βιώσιμο, ασφαλές υδατικό μέλλον για την Αττική.
Στη συνάντηση παρευρέθηκαν (αλφαβητικά) οι Δήμαρχοι:
Κωνσταντίνος Αλαγιάννης, Δήμαρχος Μαρκόπουλου – Μεσογαίας
Αρμόδιος Δρίκος, Δήμαρχος Μάνδρας – Ειδυλλίας
Ανδρέας Ευθυμίου, Δήμαρχος Μοσχάτου – Ταύρου
Γιώργος Γεωργόπουλος, Δήμαρχος Ελευσίνας
Γρηγόρης Κωνσταντέλλος, Δήμαρχος Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης
Δημήτρης Κιούσης, Δήμαρχος Κρωπίας
Ιωάννης Λαγουδάκος, Δήμαρχος Περάματος
Παναγιώτης Μαργέτης, Δήμαρχος Μεγαρέων
Γιώργος Μαρκόπουλος, Δήμαρχος Γαλατσίου
Δημήτριος Μάρκου, Δήμαρχος Σπάτων – Αρτέμιδος
Ισίδωρος Μάδης, Δήμαρχος Παιανίας
Ιωάννης Πισιμίσης, Δήμαρχος Βριλησσίων
Ηλίας Σταμέλος, Δήμαρχος Καισαριανής
Δήμητρα Τσέβα, Δήμαρχος Ραφήνας – Πικερμίου
Καθώς και εκπρόσωποι από τους Δήμους:
Αγίων Αναργύρων – Καματερού, Αθηνών, Γλυφάδας, Διονύσου, Καλλιθέας, Κηφισιάς, Ν. Ιωνίας, Ν. Σμύρνης, Παπάγου – Χολαργού, Περιστερίου