Κυρίες και κύριοι,
Αγαπητοί φίλοι,
Το ζήτημα της μετανάστευσης στους κόλπους των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν είναι σημερινή εξέλιξη. Δεν είναι καν χθεσινή. Υπήρχε μπροστά μας εδώ και πολλά χρόνια, μόνο που πολλές φορές η ρουτίνα της απαιτητικής καθημερινότητας μας έκανε να το προσπερνάμε. Να παραγνωρίζουμε τη σπουδαιότητά του. Να κοιτάμε μπροστά χωρίς να αναλογιζόμαστε ότι η μετανάστευση θα μας συνόδευε σε αυτή την πορεία προς το μέλλον.
Και η εξήγηση είναι απλή: Η μεγάλη ευρωπαϊκή οικογένεια την οποία συνθέσαμε με κόπους και θυσίες τα τελευταία χρόνια, αποτελεί την πιο αξιόπιστη και ελκυστική πολιτική πρόταση για τους λαούς της εποχής μας. Όσοι λοιπόν βρίσκονται έξω από τα γεωγραφικά σύνορα της Ένωσης, επιθυμούν να τα περάσουν, να ενταχθούν στις κοινωνίες μας, να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους σε μια καλύτερη ζωή, για τους ίδιους και τα παιδιά τους.
Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι εισβολείς. Δεν πρέπει να τους προσεγγίζουμε φοβικά και διστακτικά. Οι άνθρωποι αυτοί είναι συνάνθρωποί μας, που η μοίρα τους έταξε να γεννηθούν σε μέρος και κάτω από συνθήκες που τσαλάκωσαν τα όνειρά τους. Έκαναν την καθημερινότητα της ζωής να τους φαίνεται βουνό. Και διεκδίκησαν τις όποιες πιθανότητες τους αναλογούν για προσωπική πρόοδο.
Εμείς εδώ στην Ελλάδα, υπήρξαμε από τους πρώτους που θέσαμε επί της ουσίας το ζήτημα της πολιτικής και κοινωνικής ενοποίησης της Ευρώπης, με τον τότε Πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή να πρωτοπορεί. Η Ευρώπη αναγνώρισε τη δυναμική και τη σπουδαιότητα της Ελλάδας, και έκτοτε η χώρα μας βρίσκεται στον στενό πυρήνα των δυνάμεων που πηγαίνουν την Ευρώπη μπροστά. Σε ένα μέλλον το οποίο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών μας, στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής.
Η Ελλάδα της Ευρώπης λοιπόν, τυγχάνει σήμερα, μετά τις διαδοχικές διευρύνσεις της Ένωσης να αποτελεί το ακροτελεύτιο σύνορο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας προς την Ανατολή. Κάτι που εκ των πραγμάτων μας καθιστά πύλη εισόδου υπηκόων άλλων κρατών, και προσθέτει το μεγάλο θέμα της μετανάστευσης στην κοινωνική καθημερινότητά μας. Στην καθημερινότητα της ευρωπαϊκής οικογένειας.
Το ζήτημα το γνωρίζουμε και είμαστε εδώ, σε συνεργασία με όλους εσάς τους Ευρωπαίους εταίρους μας, να καταθέσουμε απόψεις, να προχωρήσουμε σε ζύμωση ιδεών, να καταλήξουμε σε ουσιαστικά, εφαρμόσιμα συμπεράσματα, να αναλάβουμε από κοινού τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται για τη διευκόλυνση της ένταξης των μεταναστών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Κυρίες και κύριοι,
Είναι προφανές ότι το ζήτημα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποσπασματικά. Οφείλουμε να το προσεγγίσουμε στο σύνολό του, λαμβάνοντας υπόψη κάθε ιδιαίτερη πτυχή του. Ακούγοντας προσεκτικά την ιστορία που έχει να μας διηγηθεί κάθε μετανάστης. Είναι η δική του ιστορία, και αν την ακούσουμε θα έχουμε κάνει το πρώτο βήμα για να τον φέρουμε κοντά μας. Για να μετατρέψουμε ένα δυνητικό πρόβλημα σε προστιθέμενη αξία σύνθεσης και προόδου για την κοινωνία στην οποία ζούμε, και την οποία έχουμε ταχθεί να υπηρετούμε.
Στις μέρες μας, ιδιαίτερα στη δύσκολη οικονομική συγκυρία που βιώνει η ανθρωπότητα, δεν υπάρχουν περιθώρια για αφ’ υψηλού προσεγγίσεις και στάσεις ζωής. Σε μια κοινωνία που άγχεται να προοδεύσει, δεν περισσεύει κανείς. Και κανείς δεν είναι βάρος. Όλοι προσφέρουν, ο καθένας το κομμάτι που του αναλογεί. Και το στοίχημα που καλούμαστε να κερδίσουμε είναι να γίνεται κάθε φορά το κομμάτι αυτό μεγαλύτερο. Γιατί, κάτι τέτοιο θα σημαίνει ότι ο κάθε άνθρωπος ξεχωριστά προοδεύει, αναπτύσσοντας ιδιαίτερες ικανότητες και χαρίσματα. Και έτσι, προοδεύει συνολικά η κοινωνία.
Κυρίες και κύριοι,
Έχω την τιμή να είμαι δήμαρχος μιας κατεξοχήν ανθρωποκεντρικής πόλης, όπως είναι το Αιγάλεω. Στο λεκανοπέδιο της Αττικής, αλλά όχι στο κέντρο της Αθήνας. Με πολίτες που έμαθαν στα δύσκολα, περήφανους και αγωνιστές. Και παράλληλα, οι συνάδελφοί μου δήμαρχοι με εξέλεξαν πρόεδρο της ΤΕΔΚΝΑ. Και από τις δυο αυτές θέσεις ευθύνης, ζω καθημερινά στο πετσί μου τη σπουδαιότητα των θεσμών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για την πρόοδο των κοινωνιών. Είτε μιλάμε για μια απομακρυσμένη Κοινότητα, είτε για έναν Δήμο, μια Νομαρχία, μια Περιφέρεια. Σε όποια βαθμίδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κι αν κοιτάξεις, θα δεις τον άνθρωπο να βρίσκεται στο κέντρο του ενδιαφέροντος και των πρωτοβουλιών.
Γι’ αυτό και πιστεύω ακράδαντα ότι η ομαλή ένταξη των μεταναστών στις τοπικές κοινωνίες περνάει πρώτα και κύρια μέσα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τον κατεξοχήν ανθρωποκεντρικό θεσμό, που βρίσκεται κοντά στον πολίτη, βιώνει τα προβλήματά του, ζει τις αγωνίες του, μοιράζεται τις ανησυχίες του. Και προσπαθεί να τον φέρει πιο κοντά στα όνειρά του.
Μόνο που όλα αυτά που σας είπα για να γίνουν πράξεις, χρειάζονται συνεπή κοινή προσπάθεια. Από όλους. Κανείς δεν περισσεύει σε αυτή την προσπάθεια. Όλοι έχουν κάτι να προσθέσουν. Και στο τέλος, ο απολογισμός θα βγάλει κερδισμένη την κοινωνία μας. Θα βγάλει κερδισμένη την Ευρώπη.
Κυρίες και κύριοι,
Εκτός από Έλληνες, είμαστε Ευρωπαίοι. Είμαστε μέλη μιας μεγάλης, φιλόξενης οικογένειας. Είμαστε ενεργοί οργανισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης που σε εποχές δύσκολες για την ανθρωπότητα, σαν και αυτή που βιώνουμε εσχάτως, λειτούργησε ως νηφάλιο σημείο αναφοράς και σύνθεσης. Έδωσε λύσεις εκεί που άλλοι είχαν παραιτηθεί ή σήκωναν τα χέρια ψηλά.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση λοιπόν, στην Επιτροπή Περιφερειών της οποίας έχω την τιμή να είμαι μέλος, έπιασε εγκαίρως τον σφυγμό του ζητήματος της μετανάστευσης, που έτεινε να μετατραπεί σε πρόβλημα. Και τοποθετήθηκε συγκεκριμένα με δράσεις και στρατηγικό σχεδιασμό.
Με πρωτοβουλία της Γαλλικής Προεδρίας συντάχθηκε το κείμενο του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που θέτει τις βάσεις και τις κατευθυντήριες γραμμές, ώστε το ζήτημα να το αντιμετωπίσουν από κοινού όλα τα κράτη-μέλη και όχι το καθένα χωριστά.
Δεν υπάρχει άλλωστε αμφιβολία ότι στο πλαίσιο της κοινής δράσης μας ως μέλη μιας ενιαίας Ένωσης, οι πρωτοβουλίες του ενός έχουν επιπτώσεις στον άλλο. Γι’ αυτό και είναι ανάγκη να συνεργαστούμε. Και συνεργαζόμαστε. Το μαρτυρεί η παρουσία σας εδώ. Το επιβεβαιώνουν οι θεσμικές πρωτοβουλίες που λαμβάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το αποδεικνύουν οι χιλιάδες μετανάστες που μέρα με τη μέρα απορροφούνται από τις κοινωνίες των χωρών στις οποίες καταφεύγουν.
Αυτό το Σύμφωνο προβλέπει όπως γνωρίζετε καλά, συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τα κράτη-μέλη. Όπως η οργάνωση και η ενθάρρυνση της νόμιμης μετανάστευσης.
Κυρίως όμως η ουσιαστική υποστήριξη της ανάπτυξης των χωρών καταγωγής και διέλευσης των μεταναστών. Τη σφυρηλάτηση της συνεργασίας μαζί τους. Την ειδική μέριμνα για την προστασία των μεταναστών από τον κίνδυνο της εκμετάλλευσης από κάθε είδους εγκληματικά δίκτυα.
Κυρίες και κύριοι,
Είναι ανάγκη η Ευρώπη την οποία μαζί οικοδομούμε, να ηγηθεί στον αγώνα για την κοινωνική ενσωμάτωση των μεταναστών. Και η έμφαση πρέπει να δοθεί στις τοπικές κοινωνίες. Τους οργανωμένους θεσμούς, Κοινότητες, Δήμους, Νομαρχίες και Περιφέρειες που αντιμετωπίζουν πρώτοι το πρόβλημα. Που βρίσκονται πιο κοντά στους πολίτες από ό, τι η κεντρική εξουσία.
Η ενωμένη Ευρώπη πρέπει να δώσει το παράδειγμα και στον υπόλοιπο σύγχρονο κόσμο. Αυτόν που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε αυτονόητα πολιτισμένο, ξεχνώντας ότι ο πολιτισμός είναι στάση ζωής και οι εξετάσεις δίνονται καθημερινά στον στίβο της κοινωνικής αλληλοδράσης.
Αλληλεγγύη. Συνοχή. Σύνθεση. Αλληλοκατανόηση μεταξύ των κρατών-μελών, έτσι ώστε να συντονίσουμε τις πολιτικές μας και να κατανείμουμε ισομερώς τα βάρη.
Η δική μας Ευρώπη, η Ευρώπη των λαών και όχι κάποιων κλειστών γραφείων πίσω από τα οποία λαμβάνονται αποφάσεις ερήμην των πολιτών της, πρέπει να πορευτεί με ενιαία και
