Κύριε Γενικέ Γραμματέα της Περιφέρειας, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να σας καλημερίσω και από τη μεριά μου εκ μέρους του ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ.
Πρέπει να ξεκινήσω λέγοντας ότι η σημερινή μας Συνέλευση, συμπίπτει με μία μεγάλη ανακοίνωση από μεριάς της κυβέρνησης, του προγράμματος Καλλικράτης, που αφορά στη νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της αποκεντρωμένης διοίκησης.
Είναι γνωστό ότι την Κυριακή το Υπουργικό Συμβούλιο ξεκίνησε και επίσημα τη διαδικασία διαβούλευσης με βάση το κείμενο που όλοι έχουμε στα χέρια μας.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
η Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ Βαθμού εδώ και πάρα πολλά χρόνια πάλεψε και διεκδίκησε μια συνολική και ενιαία διοικητική μεταρρύθμιση, που θα αφορούσε στην αποκέντρωση του κράτους, τη δημιουργία της αιρετής Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, αλλά και την ενίσχυση και αναβάθμιση του ρόλου των Πρωτοβάθμιων ΟΤΑ.
Για εμάς η επίσημη έναρξη αυτού του διαλόγου για τη διοικητική μεταρρύθμιση, ξεκίνησε επίσημα στο Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ στην Κυλλήνη, στις 14 – 16 Νοεμβρίου του 2007. Εκεί λοιπόν, σε αυτό το Συνέδριο, πήραμε σχεδόν μία ομόφωνη απόφαση, σχεδόν γιατί υπήρχε μία διαφωνία από την παράταξη του ΚΚΕ, όπου συμφωνήσαμε σε βασικά πράγματα τα οποία σήμερα περιλαμβάνονται στο κείμενο που έχουμε στα χέρια μας και που είναι στο στάδιο της συζήτησης.
Διαβάζω συγκεκριμένα από την εισήγηση του Προέδρου της ΚΕΔΚΕ, του κυρίου Νικήτα Κακλαμάνη, στην απόφαση του Συνεδρίου. Έλεγε, λοιπόν, η απόφαση εκείνη:
«Η Ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει θέσει ως στρατηγικό στόχο το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου προγράμματος τομών και μεταρρυθμίσεων, που θα μας οδηγήσουν στην αναζωογόνηση του εθνικού χώρου, σε ένα σύγχρονο κράτος στρατηγείο, με αποκεντρωμένους θεσμούς, ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη και ισχυρούς Δήμους.»
Και συνεχίζαμε στην απόφαση του Συνεδρίου: «Το διοικητικό σύστημα της χώρας, οι δομές της διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης, πρέπει να διαρθρώνονται σε τρία επίπεδα. Ένα, εθνικό επίπεδο, δύο, περιφερειακό, τρία, το τοπικό επίπεδο.
1. «Η κεντρική δημόσια διοίκησης…» λέγαμε στην απόφαση της Κυλλήνης «…ενισχύει τις εκτελεστικές δομές και τις κατευθύνσεις ώστε το κράτος να γίνει κράτος – στρατηγείο, αποκεντρώνοντας αρμοδιότητες και πόρους σε περιφέρειες και στο τοπικό επίπεδο.
2. Μιλάγαμε τότε για την ίδρυση της Περιφερειακής Διοίκησης, με εκλεγμένο Περιφερειάρχη και Περιφερειακό Συμβούλιο, που θα αναλάμβανε τον σχεδιασμό, προγραμματισμό και υλοποίηση των προγραμμάτων και πολιτικών ανάπτυξης και του Α’ και του Β’ Βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
3. Μιλάγαμε για ένα Καποδίστρια 2, με αίτημα για συνενώσεις Δήμων, με στόχο την ισχυροποίησή τους, την εξασφάλιση της βιωσιμότητάς τους και την προώθηση της τοπικής ανάπτυξης.
Αυτά, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αποφασίσαμε σχεδόν ομόφωνα στο Συνέδριο της Κυλλήνης το 2007.
Περίπου τα ίδια αποφάσισε και η ΕΝΑΕ στο Συνέδριο της Δράμας, αλλά και στο Συνέδριο της Αθήνας στο Caravel, στις 15 Μαρτίου του 2008.
Το ίδιο αποφασίσαμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στο έκτακτο Συνέδριό μας στις 23-24 Ιουνίου του 2008, πάλι εμείς στην Εθνική Ασφαλιστική, στη Συγγρού.
Επομένως, έχουμε ζυμωθεί πάρα πολύ, έχουμε συζητήσει πάρα πολύ, έχουμε συμφωνήσει σε πάρα πολλά πράγματα. Είναι ώριμο φρούτο λοιπόν, όλη αυτή η διαδικασία που σήμερα έρχεται για διαβούλευση. Είναι δική μας δουλειά, είναι δικός μας κόπος, που σήμερα ήρθε να αποτυπωθεί μέσα από το πρόγραμμα Καλλικράτης που εξήγγειλε το Υπουργείο Εσωτερικών Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, το οποίο σε πολύ μεγάλο βαθμό, επαναλαμβάνω, εκφράζει τις δικές μας αποφάσεις και έρχεται να κάνει πράξη όλα όσα ζητήσαμε από τα Συνέδριά μας.
Για αυτό λοιπόν πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε από την αρχή. Αυτή η υπόθεση του προγράμματος Καλλικράτης, είναι υπόθεση δική μας και εμείς κύρια και βασικά πρέπει να είμαστε εγγυητές αυτής της προσπάθειας. Εμείς πρέπει να πάρουμε την υπόθεση στα χέρια μας, να τη φέρουμε εις πέρας με επιτυχία. Από εμάς εξαρτώνται τα πάντα.
Για αυτό λοιπόν πρέπει μέσα από τον οργανωμένο διάλογο που άνοιξε χθες με τη συνεδρίαση της ΚΕΔΚΕ, σήμερα εδώ, αλλά νομίζω σε όλη την περιφέρεια, σε όλη την χώρα, να στηρίξουμε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια που αφορά την αναδιάταξη του διοικητικού χάρτη της χώρας, που ξεκίνησε το Υπουργείο. Πρέπει να συμβάλλουμε γόνιμα και δημιουργικά, με προτάσεις, με θέσεις, με παρατηρήσεις, ώστε να βελτιώσουμε, να εξειδικεύσουμε το κείμενο που έχουμε στα χέρια μας και σίγουρα το κείμενο αυτό πιστεύω ακράδαντα χρήζει βελτιώσεων και συμπληρώσεων, όπως επίσης και παρατηρήσεων που θα κάνουν πιο λειτουργικό, πιο αποτελεσματικό αυτό το κείμενο, ώστε να μπορέσουμε εμείς αύριο να έχουμε στα χέρια μας ένα νομοσχέδιο, να έχουμε δηλαδή έναν μπούσουλα για να προσφέρουμε καλύτερες υπηρεσίες στον πολίτη.
Όμως πρέπει εξαρχής να τονίσουμε ότι το πρόγραμμα Καλλικράτης είναι πράγματι μία ριζοσπαστική δομική αλλαγή στο διοικητικό χάρτη της χώρας μας. Πρόκειται για μια μεγάλη τομή, ανατροπή στα σημερινά δεδομένα του ελληνικού κράτους.
Το πρόγραμμα Καλλικράτης διακρίνεται για την ενιαία και συνολική αντιμετώπιση όλων των βαθμών της διοίκησης και της Αυτοδιοίκησης. Δηλαδή, αφορά το κεντρικό κράτος, με την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων, το περιφερειακό επίπεδο με τη δημιουργία της αιρετής Αυτοδιοίκησης, το τοπικό επίπεδο με την ενίσχυση και ενδυνάμωση των ΟΤΑ Α΄ Βαθμού.
Πρόκειται, λοιπόν, για ολοκληρωμένες παρεμβάσεις σε όλο το οικοδόμημα, τόσο σε κεντρικό επίπεδο, όσο και σε περιφερειακό και τοπικό. Αυτή η αναδιάταξη των επιπέδων της Αυτοδιοίκησης, είναι μία ριζική αλλαγή του κεντρικού κράτους, που το αναδεικνύει σε επιτελικό, συντονιστικό και ελεγκτικό και έτσι πρέπει να είναι.
Η δημιουργία της αιρετής Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, ο Β’ Βαθμός για εμάς, έχει ως βασικό στόχο και προτεραιότητα την αλλαγή του αναπτυξιακού προτύπου της χώρας. Πιστεύω ότι η βασική του κατεύθυνση όπως αποτυπώνεται μέσα στο κείμενο, είναι η ανάπτυξη της κάθε μιας από τις 13 Περιφέρειες της χώρας μας, με βάση τα συγκριτικά πλεονεκτήματά της. Κάθε Περιφέρεια, κάθε περιοχή, πρέπει να αξιοποιήσει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα, το ανθρώπινο δυναμικό που έχει, γιατί το μεγάλο πρόβλημα της χώρας μας είναι το παραγωγικό έλλειμμα.
Το Συμβούλιο Διαβούλευσης της Περιφέρειας που εισάγεται μέσα από το πρόγραμμα Καλλικράτης και που αποτελείται από τον Περιφερειάρχη, τους Αντιπεριφερειάρχες, τους επικεφαλής των Περιφερειακών Παρατάξεων, τους Δημάρχους της Περιφέρειας, καθώς επίσης και τους εκπροσώπους οργανώσεων εργοδοτικών, εργαζομένων, επαγγελματικών συλλόγων, επιστημονικών συλλόγων και άλλα, που συνεδριάζει υποχρεωτικά μία φορά τουλάχιστον το χρόνο πριν από την έγκριση του ετήσιου προγράμματος, αποτελεί τομή για την αναπτυξιακή προοπτική της Περιφέρειας. Εισάγει δηλαδή το στοιχείο του δημοκρατικού προγραμματισμού, που τόσο πολύ απουσιάζει για την ανάπτυξη της κάθε περιοχής και γενικότερα της χώρας μας.
Σε ό,τι αφορά τώρα, τα λέω πολύ περιληπτικά, στους νέους ΟΤΑ. Γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια οργανωτικής και λειτουργικής αναβάθμισής τους. Καθώς επίσης, όπως αναφέρεται και στο κεφάλαιο 4, γίνεται μία προσπάθεια για την επαρκή χρηματοδότησή τους ώστε η αλλαγή αυτή του διοικητικού συστήματος να μην μείνει βήμα μετέωρο. Είναι σαφές ότι τα κριτήρια για τις συνενώσεις των Δήμων πρέπει να εφαρμοστούν μετά από έναν συστηματικό και γόνιμο διάλογο τόσο σε τοπικό επίπεδο, όσο και στο επίπεδο της ΤΕΔΚΝΑ και της ΚΕΔΚΕ, ώστε να αποφευχθούν λάθη και στρεβλώσεις που έγιναν στον Καποδίστρια 1 το 1998.
Τα κριτήρια αυτά είναι συμφωνημένα από εμάς. Είτε είναι τα πληθυσμιακά, κοινωνικά, οικονομικά, γεωγραφικά, αναπτυξιακά, πολιτιστικά, ιστορικά, χωροταξικά. Είναι γνωστά σε όλους.