Κυρίες και κύριοι,
Η τύχη τα έφερε έτσι ώστε σήμερα, ελάχιστες μέρες πριν από τον εορτασμό της κατεξοχήν γιορτής αγάπης και θαλπωρής, των Χριστουγέννων, να ανοίγουμε ένα δημόσιο διάλογο για το κορυφαίας σημασίας ζήτημα της μετανάστευσης. Που αφορά τις σύγχρονες πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και πολύ πιο συγκεκριμένα την πατρίδα μας την Ελλάδα, η οποία και αποτελεί την πρώτη πύλη εισόδου και υποδοχής πολιτών από χώρες εκτός της μεγάλης ευρωπαϊκής οικογένειάς μας.
Μόλις την προηγούμενη εβδομάδα άλλωστε δόθηκαν στη δημοσιότητα επίσημα στοιχεία των υπηρεσιών της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, που δείχνουν ότι για το 2008, οι επίσημα καταγεγραμμένοι μετανάστες αποτελούν το 8,1% του συνολικού πληθυσμού της χώρας.
Δεν υπάρχει λοιπόν αμφιβολία ότι για την Ελλάδα, όπως και για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, αποτελεί πρόκληση η επιτυχής ενσωμάτωση των μεταναστών στις τοπικές κοινωνίες. Με συγκεκριμένα βήματα για την παροχή πρόσβασης σε στέγαση, υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευση καθώς και την εκμάθηση της εθνικής γλώσσας.
Το ζήτημα είναι μεγάλο, το ζούμε στην καθημερινότητά μας και απαιτεί συνέργιες σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάτι που αποδεικνύεται από τα πολλά συνέδρια και σχετικές εκδηλώσεις που έχουν γίνει, ώστε να παρατεθούν απόψεις και να δρομολογηθούν λύσεις.
Κυρίες και κύριοι,
Το μεταναστευτικό φαινόμενο έχει διογκωθεί στις μέρες μας. Γι’ αυτό και απαιτεί καθημερινή διαχείριση. Δράση. Και όχι λόγια, προθέσεις και σχεδιασμούς. Η δύσκολη οικονομική συγκυρία την οποία βιώνει όλος ο πλανήτης, επιβαρύνει τη δυστοκία της αποτελεσματικότητας των μέτρων που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα. Υπάρχει ανεργία, υπάρχει χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης και δυστυχώς παρατηρείται πολλές φορές έλλειψη συνεργασίας μεταξύ των φορέων που εμπλέκονται στο ζήτημα.
Πολλές φορές, βλέπω να ξεχνάμε ότι η διαδικασία της ένταξης των μεταναστών σε μια κοινωνία, έχει αμφίδρομο περιεχόμενο. Απαιτεί αμοιβαίες δεσμεύσεις. Προϋποθέτει αμοιβαίες υποχρεώσεις.
Οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είμαστε το πρώτο λιμάνι υποδοχής των μεταναστών. Και από το πόσο φιλόξενη θα αποδειχθεί η δική μας αγκαλιά, θα κριθεί το αν οι μετανάστες θα αποκτήσουν το ερέθισμα και το κίνητρο για να συμβάλλουν από την πλευρά τους στην αποδοχή τους από την κοινωνία μας.
Οι άνθρωποι αυτοί διεκδικούν το δικαίωμά τους σε ένα καλύτερο σήμερα. Γιατί για το αύριο, ούτε που τολμούν να σκεφτούν. Για να κερδίσουμε λοιπόν το στοίχημα μιας κοινωνίας συνοχής, με στοιχεία πολιτισμικότητας, θα πρέπει οι μετανάστες να μας αισθανθούν ως δική τους οικογένεια. Και να μην νιώθουν ότι απειλούνται από συμπεριφορές αποκλεισμού και περιθωριοποίησης.
Κυρίες και κύριοι,
Στην ίδια την ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης, ενυπάρχουν η σύνθεση, η συνεννόηση, η αλληλεγγύη, η ανοχή στη διαφορετικότητα, η επιδίωξη του πολιτισμικού εμπλουτισμού. Κάτι στο οποίο μπορούν να συμβάλλουν τα μέγιστα οι μετανάστες, ως κομιστές ιδεών, σκέψης και κουλτούρας που θα ανανεώσουν και θα εμπλουτίσουν τις δικές μας.
Έχω την αίσθηση ότι στην Ευρώπη μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Δεν κλείνουμε πλέον τα μάτια στο ζήτημα. Το αντικρίζουμε κατάματα. Και υιοθετούμε κοινές δράσεις, με στόχο να απορροφηθούν οι μετανάστες από τις τοπικές κοινωνίες, αλλά και την ίδια στιγμή να ενισχυθούν οι χώρες προέλευσής τους.
Αυτό το δεύτερο είναι πολύ σημαντικό, αφού με την ενίσχυση των χωρών προέλευσης, θα διαμορφώσουμε τις συνθήκες για μια καλύτερη ζωή, ώστε να μην αναγκάζεται ο μετανάστης να την αναζητά σε άλλες χώρες. Εν προκειμένω, στη δική μας.
Βεβαίως, δεν πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι καθοριστικό ρόλο παίζει η εκμάθηση της τοπικής γλώσσας. Διαφορετικά, δεν υπάρχει κοινός τόπος συνεννόησης και κατανόησης.
Κυρίες και κύριοι,
Επιτρέψτε μου να πω ότι θεωρώ τη μετανάστευση, ιδιαίτερα στις δύσκολες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί σήμερα, ως μια καλή ευκαιρία για την Ευρώπη. Μια καλή ευκαιρία για την Ελλάδα.
Η μετανάστευση δεν είναι πρόβλημα. Είναι η απάντηση στο ερώτημα «πως θα διαμορφώσουμε μια καλύτερη κοινωνία, για εμάς και τα παιδιά μας». Για τις γενιές που έρχονται, και θα περιλαμβάνουν στις τάξεις τους παιδιά μεταναστών, τα οποία θα γεννηθούν στην Ευρώπη. Θα αισθάνονται Ευρωπαίοι πολίτες. Θα είναι Ευρωπαίοι πολίτες.
Η Ελλάδα, ως πρώτος σταθμός υποδοχής των μεταναστών από χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει την ευθύνη να ανοίξει την πόρτα σε αυτούς τους ανθρώπους. Αισθανόμαστε λιγάκι σαν να φυλάμε Θερμοπύλες. Μόνο που οι μετανάστες δεν είναι ανεπιθύμητοι εισβολείς. Είναι ισότιμοι συνάνθρωποι, που διεκδικούν να ασκήσουν το δικαίωμά τους σε μια καλύτερη ζωή.
Κυρίες και κύριοι,
Εκείνο που χρειάζεται είναι να ενημερώσουμε τους συμπολίτες μας, σε επίπεδο τοπικών κοινωνιών, ώστε να ξεπεράσουμε τυχόν δισταγμούς, ενστάσεις και αγκυλώσεις. Ώστε να υποδεχτούν τους μετανάστες με θέρμη και ειλικρίνεια.
Να συνδεθεί το ζήτημα της μετανάστευσης με την ευρύτερη ανάπτυξη των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Ιστορικά άλλωστε, η Ευρώπη διακρίθηκε για τον πρωτοπόρο ρόλο της στη διανόηση, τις επιστήμες, την πολιτική, τη Δημοκρατία, τους κοινωνικούς αγώνες. Την ενσωμάτωση του νέου και του διαφορετικού.
Πολύ περισσότερο σήμερα, η εποχή μας απαιτεί συνθέσεις και όχι αποκλεισμούς. Να ανοίξουμε την αγκαλιά μας, και όχι να κλείνουμε τα σύνορά μας. Για να ανέβουμε, μαζί με τους μετανάστες, στις σκαλωσιές για την Ευρώπη της επόμενης ημέρας.
Σας ευχαριστώ.
