Κυρίες και κύριοι,
Η παρούσα διημερίδα αφορά σε ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει το σύνολο του Λεκανοπεδίου και επιτρέψτε μου να πω ιδιαίτερα η Δυτική Αττική.
Ένα ζήτημα που με την πάροδο του χρόνου μάς απασχολεί ολοένα και περισσότερο, καθώς σχετίζεται άμεσα με την προστασία του περιβάλλοντος και με την προστασία της ίδιας μας της υγείας.
Παρά το γεγονός οι κανόνες που έχουν θεσπιστεί τόσο από την Ευρωπαϊκή, αλλά και η Εθνική νομοθεσία, μετά την ενσωμάτωση των Ευρωπαϊκών οδηγιών είναι αρκετά αυστηροί, η κατάσταση στη χώρα μας παραμένει τραγική, ιδίως στην περιοχή της Αττικής.
Πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι, ότι πρέπει να μιλήσουμε την γλώσσα της αλήθειας και να είμαστε αυστηροί με τον εαυτόν μας, αυστηροί με την στάση της Κεντρικής Εξουσίας, αλλά και της Αυτοδιοίκησης. Επί είκοσι ολόκληρα χρόνια συζητάμε για την διαχείριση των Απορριμμάτων και επί του πρακτέου δεν γίνεται τίποτα. Πλήρης απραξία, πλήρης έλλειψη οποιασδήποτε πρωτοβουλίας.
Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. Δεν πάει άλλο.
Επικαλούμαστε συνάδελφοι τον Περιφερειακό Σχεδιασμό, ενώ δεν προχωρά τίποτα. Έχετε δει κανένα νέο ΧΥΤΑ; Είδατε κανένα νέο σταθμό μεταφόρτωσης; Eχετε δει να προχωράει η υπόθεση της ανακύκλωσης; Μήπως έχετε αντιληφθεί να αξιοποιούνται νέες πολιτικές, νέες τεχνολογίες και πρακτικές για την μείωση και επεξεργασία απορριμμάτων; Τίποτα δεν προχωράει. Ακόμα και σήμερα φοβάμαι ότι θα συζητάμε και είναι ορατός ο κίνδυνος να μην προκύψει τίποτα. Θα έπρεπε να υπάρχει μια εισήγηση και επί αυτής να κατατεθούν προτάσεις και απόψεις.
Αγαπητοί συνάδελφοι, όπως γνωρίζετε στη Δυτική Αττική βρίσκονται οι δύο και μοναδικοί ΧΥΤΑ του Νομού Αττικής, που λειτουργούσαν και λειτουργούν τα 40 τελευταία χρόνια.
Αναφέρομαι στον ΧΥΤΑ των Λιοσίων και σήμερα της Φυλής.
Η περιοχή μας επιφορτίστηκε το σύνολο των απορριμμάτων του λεκανοπεδίου, παρά το γεγονός ότι αποτελεί τη μικρότερη Νομαρχία, τόσο πληθυσμιακά, όσο και σε ποσότητα παραγωγής απορριμμάτων. Από αυτό και μόνον το γεγονός, καθίσταται σαφές ότι οι αρχές της αναλογικότητας και της εγγύτητας, που προβλέπονται από την Ε.Ε, παραβιάζονται κατάφορα.
Η δική μας θέση είναι σαφής: Πρέπει να σταματήσει πλέον η νοοτροπία ότι η Δυτική Αττική αποτελεί περιοχή δεύτερης κατηγορίας και ότι οι κάτοικοί της έχουν λιγότερα δικαιώματα από τους υπολοίπους. Δεν είναι δυνατόν να μιλάμε για ισονομία και κατοχυρωμένα δικαιώματα και την ίδια στιγμή να τα καταπατούμε με τον χειρότερο τρόπο, επιβαρύνοντας την ίδια τη ζωή των πολιτών. Δεν μπορεί να γίνει ανεκτή άλλο αυτή η κατάσταση.
Αυτό σημαίνει:
Πρώτον: ότι πρέπει να δημιουργηθούν και νέοι ΧΥΤΑ, πέραν αυτού της Φυλής, ώστε να μη μεταφέρονται τα πάντα σε μια περιοχή.
Δεύτερον: την χάραξη μιας νέας περιβαλλοντικής πολιτικής, η οποία θα δημιουργήσει μικρότερα και περισσότερα κύτταρα επεξεργασίας απορριμμάτων, στις περιοχές που αυτά παράγονται. Χρειάζεται να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με μια νέα φιλοσοφία. Βασική αρχή πρέπει να είναι να αναλάβουν όλοι τις ευθύνες τους και να επωμιστούν το βάρος που τους αναλογεί. Ο κάθε ένας να είναι υπεύθυνος για αυτά που παράγει. Και αυτό είναι ευθύνη της πολιτείας να το επιβάλλει και να το καταστήσει σε όλους σαφές.
Οι μεγάλοι αστικοί δήμοι πρέπει να εγκαταλείψουν τα επιχειρήματα της δήθεν έλλειψης χώρου.
Η έλλειψη χώρων, δεν μπορεί να αποτελεί πρόσχημα για τη μεταφορά των απορριμμάτων σε περιοχές που βρίσκονται δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τις δικές τους, μολύνοντας καθ’ αυτό τον τρόπο τις ενδιάμεσες περιοχές.
Η καλύτερη λύση είναι οι αστικοί δήμοι να διαχειρίζονται οι ίδιοι τα απορρίμματα τους, τουλάχιστον μέχρι κάποιο στάδιο. Να δημιουργηθεί ικανός αριθμός σταθμών μεταφόρτωσης στην περιφέρεια Αττικής, που θα είναι παράλληλα χώροι αρχικής διαλογής και επεξεργασίας για την ανακύκλωση των υλικών.
Τρίτον: όσοι ΟΤΑ θέλουν να διαχειρίζονται μόνοι τους τα απορρίμματα τους ας τους δοθεί η δυνατότητα. Ας δούμε ποιοι μπορούν και ποιοι απλά προτιμούν ή ανέχονται να καίνε τα σκουπίδια στις ανεξέλεγκτες χωματερές.
Τέταρτον: πρέπει να μπει τέλος στις ανεξέλεγκτες χωματερές που υπάρχουν διάσπαρτες παντού. Είναι ανάγκη να διαμορφωθεί ένα πολύ αυστηρό πλαίσιο αντιμετώπισης τους. Είναι ντροπή για την χώρα, ντροπή για την Κυβέρνηση, ντροπή για όλους μας.
Η μεταφορά όλων των απορριμμάτων σε ένα μέρος, π.χ. στη Φυλή, όπως συμβαίνει στη περίπτωσή μας, πέρα από κοινωνικά άδικη, είναι και αδιέξοδη.
Δημιουργεί στασιμότητα διότι η απουσία ανταγωνισμού, οδηγεί με τη σειρά της σε απουσία κινήτρων για την χρήση νέων και σύγχρονων τεχνολογιών, που θα επιβαρύνουν λιγότερο το περιβάλλον.
Βέβαια, εδώ θα μου πει κάποιος: «τι καθόμαστε και σχεδιάζουμε, από τη στιγμή που ακόμα και στους σημερινούς ξεπερασμένους ΧΥΤΑ έχουμε καθημερινή καταπάτηση των όρων και των προδιαγραφών που τέθηκαν για την λειτουργία τους;»
Δυστυχώς, εμείς επί πολλά χρόνια είχαμε να αντιμετωπίσουμε και αυτά τα ζητήματα. Ο ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων, είναι γνωστό ότι ενώ συγκέντρωνε επί 30 χρόνια το σύνολο των απορριμμάτων του Λεκανοπεδίου και ορισμένων νησιών, λειτουργούσε χωρίς άδεια!
Εγώ ο ίδιος απέρριψα την αίτηση του ΕΣΔΚΝΑ για χορήγηση άδειας, καθώς δεν πληρούνταν οι ανάλογες προϋποθέσεις. Εν πάση περιπτώσει, η λειτουργία του συνεχίστηκε έως ότου επήλθε ο κορεσμός και δεν μπορούσε να δεχτεί περαιτέρω απορρίμματα.
Και στο νέο ΧΥΤΑ της Φυλής, η παραβίαση των περιβαλλοντικών όρων είναι απροκάλυπτη. Ενώ το όριο είναι 1.072.000 τόνοι ετησίως, ο ΧΥΤΑ δέχεται τουλάχιστον 1.570.000 τόνους.
Το αποτέλεσμα θα είναι σε λίγο καιρό να μην μπορεί να δεχτεί ούτε αυτός ο ΧΥΤΑ άλλα απορρίμματα και τότε θα βρεθούμε εκ των υστέρων και πάλι να αναζητούμε λύσεις.
Δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο ΧΥΤΑ που να δέχεται σχεδόν 6.500 τόνους σκουπιδιών ημερησίως.
Δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο μονάδα επεξεργασίας που να διαχειρίζεται 1200 τόνους σκουπιδιών ημερησίως.
Και δεν είναι μόνο αυτό: Η οδηγία 99/31/ των ΕΚ αναφέρει σαφώς ότι μόνο τα απόβλητα που έχουν υποβληθεί σε επεξεργασία μπορούν να οδηγηθούν σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής. Μελέτη του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου κατέγραψε ότι το 92% των απορριμμάτων οδηγείται σε ταφή χωρίς καμία επεξεργασία. Έχουμε λοιπόν άλλη μία περίπτωση «καραμπινάτης» παράβασης της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας.
Όλες αυτές οι καταπατήσεις με ανάγκασαν βεβαίως να απορρίψω την αίτηση χορήγησης άδειας που ζήτησε ο ΕΣΔΚΝΑ, η οποία στη συνέχεια στράφηκε στον Περιφερειάρχη, που με τη σειρά του θεώρησε την απόφασή μου άκυρη.
Στην εκ νέου λοιπόν αίτηση του ΕΣΔΚΝΑ δήλωσα πως θα παρέχω έγκριση, εφόσον μου κατατεθούν στοιχεία που αποδεικνύουν πως τα κακώς κείμενα έχουν διορθωθεί. Ο ΕΣΔΚΝΑ δεν μου έχει προσκομίσει κανένα στοιχείο και ο ΧΥΤΑ εξακολουθεί να λειτουργεί παράνομα.
Στο σημείο αυτό θέλω να καταγγείλω την απαγόρευση από τη διοίκηση του ΕΣΔΚΝΑ, σε μεικτό συνεργείο της Νομαρχίας Δυτικής Αττικής και επιστημόνων του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου να διενεργήσουν αυτοψία στον ΧΥΤΑ Φυλής. Αυτά δεν είναι σοβαρά πράγματα. Και λυπάμαι πραγματικά που η διοίκηση του ΕΣΔΚΝΑ επέμενε στην απαγόρευσή της παρά την προσωπική, τηλεφωνική παρέμβασή μου.
Σε αυτό το σημείο έχουμε φτάσει. Αυτό είναι το επίπεδο αλληλοσεβασμού ανάμεσα στους φορείς της Αυτοδιοίκησης στη χώρα μας.
Για όλους αυτούς τους λόγους προσφύγαμε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδειξε την ευαισθησία που έλλειψε από τους εθνικούς φορείς και έστειλε επιστολή στην ελληνική Κυβέρνηση με την οποία ζητά διευκρινίσεις και εξηγήσεις για το θέμα.
Η ανάληψη πρωτοβουλίας από την Ε.Ε. αποτελεί για μας ένα σημαντικό βήμα, διότι αποδεικνύει τη βασιμότητα των καταγγελιών μας και παράλληλα διεθνοποιεί το πρόβλημα ασκώντας έτσι την απαραίτητη πίεση στην ελληνική πολιτεία.
Ελπίζουμε ότι οι ενέργειες που θα ακολουθήσουν θα δικαιώσουν τη Νομαρχία μας, θα αποκαταστήσουν τη νομιμότητα και θα αναγκάσουν την ελληνική πολιτεία να αντιμετωπίσει ε
